توسعه پویا، بالاخره پس از بررسی‌ها‌ی فراوان، رایزنی‌های متعدد و گمانه‌زنی‌ها بی‌پایان، کابینه پیشنهادی رئیس جمهور چند روز قبل از انقضای مهلت قانونی تقدیم مجلس شورای اسلامی گردید و همانطور که پیش‌بینی می‌شد طیف مواضع جامعه و کنشگران محدود به مخالفت سرسختانه تا موافقت مشروط بود. بدین معنا که احتمالاً حتی شخص رئیس جمهور نیز موافق قطعی این مدل چینش نبوده اما محدودیت‌های قانونی و پارهایی ملاحظات ایشان را ناگزیر به ارائه چنین لیستی نموده است.
میان چهره‌های شناخته شده کابینه؛ فردی که به عنوان وزیر نفت پیشنهاد شده‌است شاید از بقیه کم‌نشان‌تر باشد. چهرهای که به‌دلیل درگیری مستمر در مسئولیت‌هایی مختلف، کمتر فرصت تبلیغات رسانه‌ای پیدا کرده است.
محسن پاکنژاد که برای تصدی یکی از کلیدی‌ترین وزارتخانه‌ها انتخاب شده است دارای چه سابقه‌ای است و چطور می‌توان به قدرت او در بازگرداندن صنعت نفت کشور به ریل داشت؟
پاسخ به این سوال، در کنار بررسی اولویت‌ها و کمبودهای امروز صنعت نفت می‌تواند ابهامات مربوط به میزان توانمندی و احتمال موفقت این مدیر نفتی را برطرف سازد.
اکثر کارشناسان اذعان دارند مهمترین آفت که بزرگترین آسیب‌ها را به دولت سیزدهم و عملکردش وارد نمود؛ فقدان برنامه مدون حتی در قالب برنامه‌ریزی میان مدت بود. به همین دلیل بود که ایران که در سال ۱۴۰۰ به صادرکننده بنزین تبدیل شده بود ظرف کمتر از چهار سال به واردکننده این فرآورده نفتی تبدیل شد و میزان برداشت گاز کشور ار میدن گازی مثل پارس جنوبی که با قطر برابر شده بود؛ بهطور متناسب افزایش نیافت و کشور با ناترازی بزرگ در بخش تولید گاز مواجه گردید.
به نظر میرسد مدیری که در جایگاه وزیر نفت قرار می‌گیرد میبایست آشنا به مفاهیم و مبانی برنامه‌ریزی بوده و سراسر عمر وزارتش باید به برنامه‌ریزی نه به عنوان یک تاکتیک که به عنوان یک راهبرد مقید باشد. از این رو سابقه طولانی فعالیت وزیر پیشنهادی در حوزه برنامه‌ریزی در بخشهای مختلف وزارت نفت برگ برنده‌ای است که در سابقه کاری محسن پاکنژاد عیان است.
مشکل مدیریت بر وزارت نفت صرفاً محدود به برنامه نیست. اساساً منابع نفت و گاز کشور که تحت عنوان منابع هیدروکربوری شناخته می‌شوند نیازمند اشراف اطلاعاتی بر ماهیت فنی و کیفی منابع است به طوریکه این اشراف منجر به نظارت حداکثری و موثر بر اعمال حق حاکمیت و مالکیت عمومی بر منابع نفتی کشور شود. لذا آشنایی با مبانی اساسی تدوین سیاست‌ها و برنامه‌ریزی راهبردی در حوزه اکتشاف، حفاری، توسعه، تولید و ازدیاد برداشت از منابع هدیدروکربوری از الزامات تصدی وزارت نفت است که به نظر میرسد با توجه به عقبه اجرایی موثر؛ این مدیر پیشنهادی رئیس جمهور انتخابی مناسب در این شرایط باشد.
سابقه مدیریتی محسن پاکنژاد در شرکت بازرگانی نفت ایران (نیکو) با توجه به موقعیت این شرکت در شرایط ریسک‌پذیر عملیات بازرگانی نفت کشور، از این مدیر نفتی، چهرهای ساخته که بتوان انتظار داشت با حضور وی دغدغه‌های مربوط به حوزه صادرات نفت در شرایط تحریم تا حدی برطرف شده و با انتصابات به جا در مجموعه شرکت ملی نفت ایران، مدیریت امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران که از کلیدی‌ترین مدیریتهای آن وزراتخانه است را احیا و با تکیه به نیروی انسانی متخصص آن مجموعه بار سنگین عملیات بازاریابی و فروش نفت را به واحد متولی آن منتقل نماید تا از این طریق موجب ارتقاء منافع کشور در بخش صادرات نفت گردد.
جنبه بسیار مهم دیگر از ویژگی‌های افراد متخصص که کاندید پیشنهاد بهعنوان وزیر هستند، بعد مقبولیت ایشان بین کارکنان و بدنه سازمانها است. در مورد محسن پاکنژاد طی مدت کوتاهی که از انتشار خبر احتمال وزارت او بر نفت می‌گذرد، واکنش‌های متفاوتی ایجاد شده که عمدتاً ناظر بر پذیرش و تائید صلاحیت مدیریتی و توان ایجاد تفاهم و تعامل بین مدیران و بدنه عملیاتی صنعت نفت کشور است. موضوعی که در وزارتخانه‌های فنی و عملیاتی با سختی کار بالا از ضروریات در مشی مدیریتی وزیر است.
واقعیت این است که نظر مثبت روی جوانان از هر جنبه باارزش و قابل تقدیر است و با توجه به سن و سال گزینه پیشنهادی وزارت نفت، به نظر میرسد انحراف عمدهای از وعده تیم راهبری رئیس جمهور وجود ندارد و به هرحال اگرچه فعالیت به عنوان مدیر برنامه‌ریزی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران، معاونت وزیر نفت در نظارت بر منابع هیدروکربوری، مدیریت در طرح‌های توسعه میادین گازی، مدیریت نظارت بر صادرات و مبادلات مواد نفتی، مدیریت در عالیترین سطح در شرکت بازرگانی نفت ایران، قدری از قدرت جوانی این گزینه پیشنهادی مسعود پزشکیان کاسته اما کفه ترازوی تجربه مدیریتی و اجرایی او در بخش عملیاتی و ستادی نفت را به طور قابل قبولی سنگین کرده است.
با توجه به جمیع جوانب؛ بسیاری از فعالان بی‌طرف حوزه نفت و گاز گزینه پیشنهادی وزارت نفت را انتخابی مقبول و توام با خوشبینی نسبت به کارکردش ارزیابی می‌کنند و امیدوارند دفاعیات مستدل و برنامه‌های عملیاتی ایشان که به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌گردد؛ مخالفان منصف را نیز به مدافعان مدیریت او در وزارت نفت تبدیل کند و نویدبخش تغییر رویکرد منفعلانه این صنعت به رویکرد فعالانه باشد.
لینک کوتاه: