در آستانه شروع سال تحصیلی جدید، دکتر محسن جهانشاهی عضو کارگروه تخصصی پسماند و صیانت از محیط زیست کشور ضمن تاکید بر توجه بنیادی به قشر دانشگاهی و علمی اظهار کرد: در کشوری با فرصت‌ها و امکانات طبیعی فراوان، موقعیت جغرافیایی استراتژیک، فارغ‌التحصیلان و متخصصان فاخر دانشگاهی، بهره وری بیشتری از این وضعیت مورد انتظار میباشد. بعنوان مثال از نیازهای اقتصادی و اجتماعی کشور می‌توان به افزایش اشتغال، کاهش آلودگی محیط زیست، مدیریت مصرف منابع آب و کاهش مصرف انرژی و … اشاره کرد که با استفاده از برقراری یک ارتباط مناسب بین جامعه و دانشگاه، می‌توان پاسخ‌گوی این نیازها بود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی توسعه پویا، پژوهشگر حوزه فناوری‌های نوین کشور تصریح کرد: رفع مشکلات جامعه و صنعت با ارتباط پایدار با مراکز علمی، توسعه فناوری، ایجاد اشتغال و تولید ثروت، انتظاراتی است که میشود از یک دانشگاه نسل سومی داشت. در صدر این تعاملات و برنامه ریزی‌های کلان علمی واقتصادی باید به مقوله اشتغال فارغ التحصیلان نخبه و کارآفرین توجه ویژه ای کرد و باید تمام اهتمام و کوشش دولت و مجلس در راستای تبین سیاست‌های کارآفرینی و اشتغال محور متمرکز شود.
استاد دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل افزود: در کشورهای پیشرفته بیشتر تحولات صنعتی از دانشگاه و مراکز تحقیقاتی آغاز شده و دانشگاهها پیشگام توسعه صنعتی هستند، در صورتی که در کشورهای در حال توسعه این ارتباط ضعیف و کمرنگ است. توسعه کشور نیازمند حضور و مشارکت مراکز پژوهشی و فناوری در تمامی عرصه های اقتصادی، اجتماعی، صنعتی و فرهنگی است.
در چند دهه اخیر رشد کمی و نسبتا کیفی خوبی در تمامی حوزه‌های علمی کشور صورت گرفته و زیرســاخت دانشــی خوبی فراهم گردیده است. از سوی دیگر به لحاظ شــرایط خاص کشور در خصوص تحریم‌های ظالمانه و مسائل و مشکلات اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی، نیازهای گسترده‌ای برای مشارکت دانشگاهها و پژوهشگاه‌های کشور ایجاد شده است. بر این اساس لازم بود طی یک برنامه جامع با لحاظ نمودن شرایط کشور، برنامه ها و اقدامات مناسبی برای حضور و مشــارکت موثر و مفید دانشــگاه ها و مراکز علمی برای توسعه و بهبود شرایط کشور فرآهم گردد.
مدیر قطب علمی نانو در آب با اشاره به رشد قابل توجه توانمندی ها و ظرفیت های علمی کشور اضافه کرد: ورود و مشارکت دانشگاهها در جهت رفع نیازهای جامعه و صنعت در سالهای اخیر راضی کننده نبود و لذا هدف این طرح (طرح تحول همکاری‌های دانشگاهها با جامعه و صنعت)، ارائه راهکارها و راهبردها جهت تغییر و تحول در همکاری‌های دانشگاهها وموسسات پژوهشی با جامعه و صنعت بوده و به همین دلیل مهم این سند تدوین شد. بدین منظور با انجام مطالعات پشتیبان ازجمله مطالعات تطبیقی، بررسی آمار و ارقام موجود، بررسی و تحلیل اسناد بالادستی و بررسی سابقه و تاریخچه ارتباط با صنعت دانشگاهها و پژوهشگاه‌ها، فضای کلی حاکم بر این طرح تبیین شد.
رئیس سابق بنیاد نخبگان مازندران تصریح کرد: طرح “تحول همکاری‌های دانشــگاه‌ها و موسسات پژوهشــی و فناوری با جامعه و صنعت” در جهت ارائه راههای جدید برای ایفای نقش موثر در توســعه کشــور تدوین شده است. راهبردها و برنامه های ارائه شده در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سطح کلان و ملی، پیگیری و اجرا خواهد شد. هم‌زمان انتظار میرود که دانشگاهها و موسسات پژوهشی و فناوری برنامه‌های اعلام شده را در سطح منطقه ای و استانی و در حوزه عملکرد خویش تدوین و به اجرا گذارند.
از جمله اهداف کلان این طرح افزایش سالانه ۱۰ درصدی حجم قرار دادهای دانشگاه با جامعه و صنعت و انجام حداقل ۲۵ درصد پروژه های تحصیلات تکمیلی دانشگاه به سفارش مستقیم صنعت و جامعه تا افق ۱۴۰۴ میباشد!
آیا با وضعیت موجود ارتباط دانشگاهها با صنعت و جامعه این اهداف تا ۴ سال آینده قابل تحقق میباشد ؟
از طرفی با دیدن آمار فروش محصولات دانش بنیان در سال گذشته از مجموع بیش از ۵۰۰۰ شرکت دانش بنیان که حدود ۲ درصد درآمد ناخالص ملی را شامل میشود، این فکر به ذهن متواتر میشود که یقینا تنها راه ایجاد اشتغال و تولید ثروت هدایت نخبگان و دانشگاهیان به سمت ایجاد شرکت‌های دانش بنیان به شکل کنونی نخواهد بود.
بنابراین نیاز به باز نگری جدی نقش دانشگاهها در جامعه و حمایت و ایجاد بسترهای مناسب توسط دولت و مجلس از ضروریات رسیدن به اهداف نامبرده در “طرح تحول همکاری‌های دانشگاهها و جامعه و صنعت” تا افق ۱۴۰۴ میباشد.
با توجه به زمان کوتاه باقیمانده تا افق ۱۴۰۴ و برای رسیدن به اهداف کلان این سند، ضرورت دارد تا در نقش دانشگاهها و مراکز علمی کشور و تاثیر آن بر جامعه بازنگری جدی صورت پذیرد.
بی گمان یکی از مهمترین این بازنگری‌ها نحوه مدیریت درون دانشگاهی در جهت تاثیر گذاری بیشتر اساتید و دانشجویان بر جامعه خواهد بود.
همچنین هدایت و استفاده موثرتر از نخبگان و صاحبان ایده و ورود نخبگان به صنایع بزرگ در کنار ایجاد شرکت‌های دانش بنیان از موارد افزایش سهم دانشگاهیان در تولید درآمد ناخالص ملی میباشد.
انشالله با همکاری مستمر دستگاه‌های اجرایی کشور و بکارگیری اعضاء هیات علمی خلاق و فناور، تحولی شگرف در حوزه ارتباط دانشگاهها و موسسات پژوهشی و مراکز فناوری با جامعه و صنعت را شاهد باشیم.