توسعه پویا، پنجم مهرماه ۱۴۰۲ مصادف با ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۳ روز جهانی گردشگری است. سازمان جهانی گردشگری یکی از نهادهای مهم سازمان ملل متحد است. این سازمان در هر سال به مناسبت این روز با همفکری اعضای خود شعاری را مطرح مینماید که بیانگر خط مشی و جهتگیری صنعت گردشگری با نگاه به آینده است. شعار روز جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۳ «گردشگری و سرمایهگذاری سبز» عنوان شده است.
انتخاب این عنوان بدین معنی است که جهان امروز، به گردشگری، بهعنوان یک راهکار مهم و تأثیرگذار برای توسعه همه جانبه مینگرد و این صنعت به زودی جایگاه اول از عوامل مختلف توسعه را از آن خود خواهد کرد.
صاحب نظران گردشگری از سالهای قبل بر این باور بودند که این پدیده، بهعنوان مهمترین بخش از اقتصاد کلان زندگی بشر در قرن بیست و یکم بروز خواهد کرد. پیش بینی شده است که در دهه سوم این قرن، اقتصاد پایدار، سیاست و فرهنگ جهان بر این مدارشکل خواهد گرفت.
حال ورود به این دهه از قرن بیست و یکم همزمان با ورود هوش مصنوعی به عرصه زندگی بشر، این فرضیه را محکمتر کرد که با افزایش اوقات فراغت انسانها، تمایل به گردشگری نیز افزایش خواهد یافت.
اگر چه همهگیری کورونا درچند سال قبل، وقفهای در راه توسعه این صنعت ایجاد کرد، اما همواره شاهد رشد شتابان این پدیده هستیم.
به همین دلیل است که تمامی کشورهای جهان، در فکر جایگزینی محور توسعه خود از حوزههای تک محصولی و تولید صنعتی یا کشاورزی، به حوزه خدمات و گردشگری هستند. مثال بارز آن رقابت کشورهای همسایه ایران، به ویژه ترکیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، در رقابت با کشورهای قدرتمند و با سابقه دنیا در گردشگری است .
سرمایهگذاری گردشگری، در کشورهای منطقه، به ویژه عربستان، امارات و قطرو نیزهزینهکرد موجودی صندوقهای سرمایهگذاری آن کشورها، برای توسعه زیرساختهای گردشگری و صنایع وابسته به آن، موید این نظر است.
این رشد شتابان گردشگری، جهان را بر آن داشت که مبنای سرمایهگذاری در این صنعت بر پایه حفظ محیط زیست و صنعت سبز قرار گیرد، تا منجر به پایداری آن گردد .
و اما کشور ما، در حالی وارد این فضای رقابتی شتابان شده که سالهای پایانی برنامه چشم انداز ۱۴۰۴ را میگذراند که نه تنها با اهداف برنامه، فاصله نجومی دارد، بلکه زیرساختهای آن به شدت و سرعت زیاد در حال فرسوده شدن است.
ما در حالی با شعار سرمایهگذاری سبز مواجه شدهایم که هیچ برنامهای برای بهبود و توسعه زیرساختهای معمول را هم نداریم، تا چه رسد به سرمایهگذاری سبز؛ ضمن آنکه تخریب و نابودی محیط زیست و جاذبههای گردشگری با سرعتی جنون آمیز در حال وقوع است.
علاوه بر آن بحرانهای مختلف دیگر از جمله فرار سرمایههای مادی و انسانی، مشکلات اجتماعی، کاهش شاخصهای رفاه و توسعه، ضعف مدیریت و انزوای بینالمللی به اندازهای شدت گرفته که اگر به سرعت فکری برای آنها نشود، بیم آن میرود که برای همیشه از قافله جهانی عقب بمانیم.
این یک فاجعه ملی است که کشورهای همسطح و یا پایینتر از ما، به فکر ایجاد جاذبههای جدید و سبز باشند و ما کمر به نابودی جاذبههای غنی و منحصر به فرد انسانی، تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود بسته باشیم .
این یک هشدار سریع و فوری به حاکمیت و مردم این سرزمین و اعلام وضعیت اضطراری در حوزه گردشگری است.
برگشت از این راه و اصلاح مسیر یک وظیفه ملی است.
تا دیر نشده به فکرآینده کشورباشیم .
لینک کوتاه: