کتاب سواد خبری ، تألیف سید غلامرضا فلسفی [۱] و دکتر مریم سلیمی [۲] توسط انتشارات مدرسه برای عموم مخاطبان منتشر شد. کتاب سواد خبری از مجموعه بسته آموزشی سواد رسانهای که مطابق ضوابط و چارچوب های ابلاغ شده از سوی ناشر، تألیف شده است.
توسعه پویا [۳]، امروزه که افراد با دسترسی به اینترنت چه از طریق رایانه و چه تلفن همراه هوشمند، هم مصرفکننده و هم تولیدکننده خبر محسوب میشوند، تولید و نشر بیش ازحد اطلاعات و اخبار به معضلی نگرانکننده تبدیل شده که نظارتی هم بر آن نیست.
این نگرانی زمانی افزایش مییابد که بدانیم کودکان و نوجوانانِ اکثر کشورها، از طریق رسانههای اجتماعی خبر کسب میکنند؛ که این نشان از اهمیت رسانههای نوین و تأثیر آنها بر مخاطبان بهویژه نسل جدید دارد.
باورپذیر بودن اخبار دریافتی از رسانههای اجتماعی همچنین نشر اطلاعات نادرست و اخبار جعلی همراه با امکان بازنشر آسان و بدون محدودیت آنها، آموختن سوادی نوین با نام سواد خبری News Literacy را برای کاربرشهروندان، در این سده واجب کرده است.
لذا این کتاب باهدف آموزش سواد خبری به عموم مخاطبان جهت توانمندسازی آنها در شناخت، انتخاب و ارزیابی خبر در چهار بخش تألیف شده است که البته مطالعه آن به دانش آموزان دوره متوسطه، دانشجویان همچنین دست اندرکاران حوزه علوم ارتباطات و رسانه پیشنهاد میشود.
ایده کلیدی در تألیف این کتاب عبارت از هفت پرسش سواد خبری است که در درک و تحلیل خبر از اعتبار علمی و کاربردی جهانی برخوردارند. برخی مفاهیم اساسی انتخابشده که برگرفته از ایده کلیدی مذکور است عبارتاند از: سواد، خبر، گزارش، عناصر خبری، اعتبار خبر، شفافیت خبر و غیره.
همچنین برخی از مهارتهای اساسی که کتاب در پی کسب آن توسط خواننده است، عبارتاند از: شناخت برخی قالبهای محتوایی مانند خبر و گزارش، شناخت ارزشهای خبری، درک بیطرفیِ خبر، صحت سنجی متن، اعتبارسنجی منبع و غیره. در تألیف این کتاب تا حد امکان تلاش شد از موضوع محوری و به بیانی دیگر از گفتن «درباره خبر» و «درباره سواد خبری» پرهیز، به مفاهیمی که موجبات درک بهتر و مهارتآموزی بیشتر این سواد نوین را فراهم کند؛ پرداخته شود.