در بخش اول و دوم به بررسی چهار بعد مهم ماهیت ارتباطات میان فردی یعنی گزینشی بودن، نظام مند بودن و وجود اختلال یا پارازیت و فرآیندی بودن پرداختیم. در این بخش به یک بعد مهم در ارتباطات میان فردی یعنی «ایجاد شناخت شخصی» می پردازیم.
توسعه پویا، شکلگیری شناخت شخصی در ارتباطات میان فردی به چه معناست؟ ارتباطات میان فردی باعث ایجاد و تقویت شناخت ها و بینش های شخصی میشود. ما برای برقراری ارتباط درست، باید افراد را در قالبی منحصر به فرد(یکتایی و تکنیگی) ببینیم،هر فردی یکتایی و اصالت خاص و منحصربفردی دارد. باید دیگران را بشناسیم و افکار و احساسات آنها را درک کنیم.
درکنار اعضای خانوادهای که در طول عمرتان با آنها «آشنا» شده اید، میتوانید برخی از نگرانیها، مشکلات و مسائل شخصی آنها را به شیوههایی بشناسید که آشنایان جدید از آن عاجزند.
دوستان قدیمی، سوابقی از تجارب و دانش مشترک دارند که امکان تعامل عمیقتری را برایشان نسبت به دوستان عادی فراهم میکند.
هر فردی، منحصر به فرد است، پس هر رابطهی میان فردی هم منحصر به فرد است. هر فردی الگوها و ریتمهای متمایز و حتی واژگان خاص خودش را دارد که بخشی از سایر روابط میان فردی او نیست.
افراد در طول فرایند نزدیک شدن به یکدیگر از قوانین و قواعد شخصی برای برقراری تعامل استفاده میکنند و احتمال انحراف این قواعد از قوانین و قواعد کلی اجتماعی وجود دارد. میتوانید با دوستتان بسکتبال بازی کنید و فیلم تماشا کنید. شاید با دوست دیگری که او هم از دوستان نزدیک شماست، آزادانه در مورد احساساتتان صحبت کنید. هرچه روابط ما با دیگران عمیق تر می شود، بیشتر اعتماد می کنیم و نحوهی برقراری ارتباط توأم با احساس راحتی و امنیت را یاد میگیریم.
دانش و شناخت شخصی به دست آمده در طول روابط با گذشت زمان ما را در جهت شناختن و شناخته شدن، سوق میدهد. ما رازها، ترسها، و تجاربی را با دوستان صمیمی خود در میان میگذاریم که به هر کسی نمیگوییم.
دانش و شناخت شخصی فرآیندی است که در طول زمان و در حین برقراری ارتباطات میان فردی با افراد ساخته می شود و رشد می یابد. مثلا گاهی اوقات اینگونه حس میکنیم که نزدیکترین دوستمان، بهتر از ما، خودمان را میشناسد.
تبادل اطلاعات و تجارب شخصی بدین معناست که انتخابهای اخلاقی در ارتباطات میان فردی دخیل هستند. میتوانیم از دانش خودمان برای حفاظت و حمایت از افرادی که به آنها اهمیت میدهیم، استفاده کنیم. البته میتوانیم برای صدمه زدن به افراد هم از این دانش استفاده کنیم، برای مثال میتوانیم از نقاط ضعفی که دیگران در اختیارمان قرار دادهاند، سوء استفاده کنیم. تعامل کنندگان اخلاقی به دنبال سوء استفاده یا رفتار سهل انگارانه در قبال اطلاعات شخصی دیگران نیستند.